Ayasofya Hamamı; 1556 yılında Sultan Ahmet Cami ile İstanbul Suriçi Ayasofya Müzesi arasında ki alana Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi Hürrem Sultan tarafından 16. Yüzyılda sipariş edilmiştir. Hamamın inşasını ise Mimar Sinan üstlenmiştir.
Bir rivayete göre hamamın yapılma sebebi ise, Hürrem Sultan’ın Şehzade Cihangir’e hamile olduğu sırada, hamamında bir suikasta maruz kalmış olmasıdır. Bu tehlikeden sonra Haseki Hürrem Sultan kendisine yeni bir hamam yapılmasına karar vermiştir.
Ayasofya Hamamı’nın; Haseki Hamamı, Haseki Hürrem Sultan Hamamı, Ayasofya Hürrem Sultan Hamamı gibi çeşitli isimleri de mevcuttur.
Ayasofya Hürrem Sultan Hamamı, Klasik devir Osmanlı hamamları üslubunda olup, 75 cm uzunluğunda ve çifte hamam şeklindedir. Türk hamam mimarisinde ilk defa erkekler ve kadınlar kısmı Ayasofya Haseki Hürrem Hamamı’nda aynı eksen üzerinde yapılmıştır. Soyunmalıklar eksenin iki ucunda yer alan hamamda, erkeklerin soyunmalık kısmının sıcaklık ve soğukluğunu kadınlar kısmının soğukluk ve sıcaklığı takip eder. Binanın duvarları iki sıra tuğla ve bir sıra kesme taş olarak örülmüştür.
Kadınlar kısmının soyunmalığında üçer sivri kemerli, erkekler kısmının soyunmalığında da üstte dörder kemerli pencere vardır. Kapının bütün kubbeleri ise kurşunla kaplıdır.
Diğer hamamlardan farklı olarak erkekler kısmı cephesinin ortasında sütunlu bir kubbe ve revak yer alır. Revak ve kubbe tavanı tuğla dekoruyla süslü olup, abidevi giriş kapısının kemerinde bir beyaz, bir kırmızı palmet dekoru ve üzerinde yeşil zemine altın ile yazılmış kitabe bulunmaktadır.
Ayasofya Haseki Hürrem Hamamı’nda halvetler, üzerleri küçük kubbelerle örtülü olup, müstakil odalar halinde inşa edilmiştir. Ortada sekizgen bir göbek taşının bulunduğu hamamda, kubbe sekizgen mekanın duvarlarına oturtulmuştur.
1910 senesine kadar hamam olarak kullanılan Ayasofya Hürrem Sultan Hamamı, bir dönem benzin deposu, daha sonrada devlet matbaasının deposu olarak kullanılmış, 1957 ile 1958 senelerinde bir onarım geçirmiş ve 1980 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilip, Kültür Bakanlığı’nın kullanımına verilmiştir.
1980 ile 2008 seneleri arasında “DÖSİMM Kültür ürünleri Satış Mağazası” olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hizmet veren yapı, tekrar hamam olarak kullanıma açılması amacı ile 2008 senesinde kapatılıp, restorasyona alınmıştır. Kocaeli Üniversitesi Mimarlık Fakültesi tarafından restorasyon projesi yürütülen Ayasofya Hürrem Sultan Hamamı, 2011 senesinde hizmete tekrardan açılmıştır.
Bir Cevap Yaz
